صنعت پتروشیمی برای حل مسائل خود به نهاد رگولاتوری احتیاج دارد - وبلاگ اخبار و رویدادها

به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، شرایط امروز صنعت پتروشیمی و راهبردهای آن موضوع نشست تخصصی کمیسیون انرژی اتاق ایران بود؛ در ابتدای نشست حمیدرضا صالحی از تقسیم کار در کمیسیون انرژی اتاق ایران گفت و اینکه باید مسائل و مسائل حوزه نفت، گاز، پتروشیمی، برق، انرژی های تجدیدپذیر جداگانه و در کمیته های تخصصی آنالیز گردد.

بعد از آن فریبرز کریمانی، قائم مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره این صنعت و صندلی، چالش و راهبردها سخن گفت. او در ابتدا از صندلی صنعت پتروشیمی در اقتصاد ملی گفت؛ اینکه ظرفیت اسمی پتروشیمی در سال 1398 حدود 68 میلیون تن بوده و قرار است در سال 1400 به 100 میلیون تن برسد. فراوری واقعی پتروشیمی حدود 56 میلیون تن است و فراوری قابل فروش 40 میلیون تن. از این رقم حدود 22 میلیون تن صادر می شود.

کریمانی در ادامه از حجم صادرات کالای غیرنفتی گفت: در حجم کل صادرات 25-26 درصد سهم کالای غیرنفتی مخصوص پتروشیمی است. در سال 1398 حدود 9.497 میلیون دلار ارزش صادر این محصولات بوده که 22 میلیون تن وزن داشته است. اما در ماه های بعد از شیوع کرونا حجم صادرات و قیمت محصولات کاهش داشته است.

به گفته کریمانی علی رغم رشد منفی مالی بخصوص در سال گذشته در این صنعت و در بورس کالا تقاضا برای محصول وجود داشت. درآمد حاصل از صادرات در سال های 92-98 حدود 72.5 میلیارد دلار بوده که 28.5 میلیون تن به صنایع پایین دستی برمی شود. درواقع حدود 12 درصد میزان عرضه های کشور در دوره رکود اقتصاد افزایش یافته و تقاضا 25 درصد رشد داشته است.

کریمانی معتقد است از آنجایی که محصولات در بورس کالا عرضه می شود 27 درصد محصولات پتروشیمی فروش رفته است. البته بخشی از این تقاضا به فضای سوداگری برمی شود. در صورت تفاوت ارز فضا ملتهب و سوداگری رونق می گیرد. تقاضای 8 میلیون تنی در 6 ماه اول سال کاذب و رکورد است.

بعد از آن کریمانی درباره بازگشت ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی گفت: شرکت های پتروشیمی حدود 75 درصد ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما ارائه داده اند. البته پتروشیمی های باید ارز خود را به سامانه نیما بفروشند. البته 29.5 درصد ارز ارائه شده به سامانه در مقایسه با سال قبل کمتر شده که این به دلیل کاهش حجم صادراتی است.

بعد از آن صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران از سهم پتروشیمی در GDP پرسید؟ سهم پتروشیمی در GDP کشور پنج درصد است.

در بخش بعدی ارائه گزارش کریمانی از فرایند توسعه صنعت پتروشیمی گفت. در سال 1384 تا 1398 ظرفیت پتروشیمی از 20 میلیون تن به 68 میلیون تن رسیده است؛ ظرفیت فراوری واقعی در این مدت 24 درصد سالانه محصولات رشد داشت ولی از سال 1391 به 3 درصد رسید و در پنج سال آخر به 4.1 درصد رسید. درواقع بخش قابل توجهی از ظرفیت را ازدست داده ایم و این ظرفیت حدود 45 درصد است.

او ادامه داد: ارزش سرمایه گذاری های صورت گرفته در صنعت پتروشیمی ابتدا در به امروز 55 میلیارد دلار بوده است که برای جهش دوم به 22 میلیارد دلار سرمایه احتیاج است و برای جهش سوم به 18 میلیارد دلار سرمایه؛

به گفته کریمانی در شش سال آینده دولت نمی تواند در این حوزه سرمایه گذاری کند ولی می تواند به فضای کسب وکار توجه کند که در شرایط حاضر رتبه خوبی ندارد و اگر به این علائم توجه نکند ممکن است که بازارها را از دست بدهیم.

او به مسائل و چالش های صنعت پتروشیمی اشاره نمود و اینکه این چالش ها با شیوع ویروس کرونا تشدید یافته است. البته تحریم نفت و به تناسب وابستگی این صنعت به نفت آسیب دیده است.

او در بخش دیگر گفته های خود به تهاتر اشاره نمود که ممکن است در شرایط عادی الگوی خوبی برای صادرات نباشد ولی در شرایط تحریم ما مجبور به انجام آن هستیم و باید مسائل داخلی حل شود.

در بخش دیگر این نشست به فقدان نهادهای رگلاتوری در حوزه پتروشیمی اشاره شد و اینکه نبود این نهادها چقدر آسیب زا است. باوجود نهاد رگلاتوری بخشی از مسائل صنعت پتروشیمی در حوزه نظام ارزش گذاری قیمت گذاری گمرک و کالاهای صادراتی برطرف می شود.

به گفته کریمانی در گمرک صادرنماینده ها به دلیل کم اظهاری یا بیش اظهاری جریمه می شوند؛ باید این شرایط و مسائل برطرف شود قوانین گمرک احتیاج به اصلاح و بازنگری دارد.

در بخش دیگر این نشست به شیوه های قیمت گذاری خوراک صنایع پتروشیمی اشاره نمودند؛ مسئله اتاق یکی از موضوع های روز خوراک پتروشیمی است. در مجلات بین المللی قیمت اتاق 100 دلار است و در ایران 220 دلار به فروش می رسید ولی بعد از اعتراض فعالان این حوزه قیمت به 200 دلار رسیده است. عدم تناسب سیاست های قیمت گذاری با قیمت جهانی یکی از مسائل اساسی است که باید آنالیز و حل شود.

کریمانی به مسئله سوداگری در بازار خورام و تأثیر تحولات ارزی بر این حوزه گفت و نسبت به آینده آن هشدار داد. او معتقد است که باید خوراک صنایع پایین دستی مستقیم به آن ها پرداخت شود وگرنه اگر نتوانند از بورس تهیه نمایند شرکت های کوچک و متوسط مجبورند به دلال ها روی بیاورند و درنهایت ورشکست می شوند.

بعد از آن یکی از حاضران در نشست از موضوع بهین یاب گفته اینکه باید با بهین یاب مسائل و مسائل حوزه پتروشیمی برطرف شود و خوراک مورداحتیاج صنایع تأمین شود ولی عملاً در بعضی حوزه ها بهین یاب پیروز نشده است. برای اینکه باید سامانه ها به صورت سیستمی با همدیگر در ارتباط باشند و ادعاها راستی آزمایی شود اما متأسفانه چنین نیست.

بعد از آن رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران از نحوه قیمت گذاری خوراک بخصوص قیمت اتان انتقاد کرد و تأکید کرد که باید مجلس یازدهم به این مسئله ورود نمایند.

بعد از آن صالحی درباره آینده صنعت پتروشیمی در کشور گفت. یکی از بازارهای اصلی ما کشور چین است؛ تک بازاری بودن معایب و مزایی دارد مزایای آن ورود تخصصی به این بازار است ولی ممکن است با هر تکانه این بازار صنعت پتروشیمی ایران دچار مشکل شود.

او به قرارداد 25 ساله ایران و چین اشاره نمود و گفت که باید در این همکاری بلندمدت به سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی توجه جدی شود تا در آینده با مشکل روبرو نوشیم.

بعد از آن او به بازارهای منطقه اشاره نمود و گفت ما باید به شرایط این بازارها هم توجه کنیم.. بعد زا آن صالحی به شرایط صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا و امریکا اشاره نمود و گفت که الآن چینی یکی از عظیم ترین واردنماینده خوراک پتروشیمی است و ما باید به این بازار توجه کنیم اما قبل از آن باید نهاد رگلاتوری و سیاست گذاران مسائل و مسائل حوزه را آنالیز نمایند.

مسئله تکنولوژی روز در صنعت پتروشیمی موضوع دیگری بود که در ادامه نشست کریمانی به آن اشاره نمود و اینکه اتاق ایران باید بتواند در رساندن صدای فعالان این حوزه به گوش قانون گذاران و سیاست گذاران اقدام کند.

بعد از آن یکی از حاضران در نشست به ناهماهنگی های نهادی اشاره نمود که باعث ضربه زدن به صنعت پتروشیمی می شود که باید در حوزه رگلاتوری پیگیری شود. همین ناهماهنگی ها در صنایع پایین دستی مسائل جدی به وجود می آورد و آینده صنعت را با مشکل روبرو می سازد

در ادامه دادرس به شرایط صنایع پایین دستی پتروشیمی اشاره نمود و گفت یکی از عظیم ترین مسائل این صنعت مسئله حمل ونقل است؛ تعرفه های سنگین دریایی یا ریلی این صنعت را با مسائلی روبرو نموده است. حتی بعضی مواقع مصوبه های شورای گفت وگو اجرایی نمی شود؛ او به شرایط شرکت حمل ونقل بازرگانی پتروشیمی و نوع عملکرد آن اشاره نمود که قرار بود به صنایع پایین دستی یاری کند ولی درنهایت خود به رقیب بخش خصوصی تبدیل شده است.

در این نشست به خوراک گاز پتروشیمی ها هم اشاره شد که به دلیل سیاست های نادرست مجبور شدند یک میلیون 800 هزار تن گاز را بسوزانند ولی در اختیار صنایع پایین دستی قرار داده نداده اند؛ این سیاست ها هرگز در خدمت یاری به صنایع پایین دستی نیست.

بعد از آن نصرت الله سیفی به وسیله اسکایپ درباره مسئله تهاتر گفت که در جلسه هیات وزیران تصویب شده و با این مسئله دولت می تواند احتیاجهای اساسی کشور را تأمین کند. او از خودتحریمی و مسائلی که درنتیجه سوء عملکرد به صنعت پتروشیمی تحمیل می شود گفت.

به گفته سیفی اتاق ایران باید بتواند درباره مسائل مختلفی چون قیمت کنونی اتان، عرضه محصولات خوراک در بورس و برطرف مسائل این حوزه اقدام کند.

بعد از آن رضا پدیدار به وسیله اسکایپ درباره مسائل و مسائل صنعت پتروشیمی در حوزه صنایع پایین دستی گفت و درنهایت حمید حسینی از تأثیر دارایی دوم و اوراق نفتی روی صنعت و خوراک پتروشیمی پرسید. او تاکید نمود در حال حاضر باید روی سرمایه گذاری بر روی صنعت پتروشیمی

آرش نجفی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران هم درباره حجم فراوری بالا، فروش بالا و درآمد پایین در صنعت پتروشیمی پرسید و اینکه چقدر این عدم تعادل به وجود آمده است.

بعد از آن مرتضی عزیزی درباره مسائل و مسائل حوزه انرژی گفت: حجم سرمایه گذاری ما در صنعت پتروشیمی حدود 50 میلیارد دلار است که باید این اندازه درآمد داشته باشیم ولی درآمد ما از این حوزه حدود 17 میلیارد دلار است و این یکی از مسائل اساسی است که باید فکری به حل آن شود.

عزیزی از ارائه خوراک در بورس دفاع کرد و گفت که بورس به شفافیت بیشتر یاری می نماید ولی باید مسائلی که این حوزه دارد، برطرف شود نه اینکه خوراک در بورس ارائه نشود.

او از سیاست گذاری ناموزون در سرمایه گذاری ها در صنعت پتروشیمی گفت و تأکید کرد که باید درآمد حاصل از سرمایه گذاری باید برابر با حجم سرمایه گذاری تا چهار برابر آن باشد نه یک سوم آن که اصلاً معقول و منطقی نیست.

بعد از آن صالحی بار دیگر از نحوه قیمت گذاری خوراک انتقاد کرد و گفت که قیمت خوراک باید با نرخ جهانی آن هماهنگ باشد و اصلاً این درست نیست که دولت ها دلبخواهی روی خوراک قیمت بگذارند؛ این سیاست های درنهایت صنعت کوچک و متوسط را به ورطه نابودی می کشاند.

صالحی با شاره به مسائل و مسائلی که در حوزه پتروشیمی وجود دارد تأکید کرد که ما باید نهاد رگلاتوری پتروشیمی را در دستور کار قرار دهیم و بدون وجود این نهاد بقیه خوراک پتروشیمی هم به سرنوشت اتان مبتلا خواهد شد.