یزد ابیانه می گردد؟
به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، عضو شورای علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی مشهد، ثبت جهانی یزد را فرصت و تهدیدی برای این شهر خواند و تاکید نمود که ماجرای روستای ابیانه نباید مجدداً برای یزد تکرار گردد!
به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، محسن طبسی در مراسمی که به مناسبت هفته میراث فرهنگی در سالن آمفی تئاتر کتابخانه وزیری یزد برگزار گردید، با اشاره به غفلت جامعه از تداوم خاطرات جمعی در بافت های شهری، اظهار کرد: اینکه مردمان ساکن این بافت چه توقعی از این بافت دارند، مسئله مهمی است اما همچنان تصاویری از این شهر باقی مانده که پابرجاست و خاطرات جمعی که همچنان حفظ شده است.
وی با اشاره به فساد افسوس برانگیز تکنولوژی در شهری در سطح بین المللی مانند یزد، توضیح داد: ساخت بدنه بتنی دور امیرچقماق توجیهی ندارد و این مهم است که ساخت آن را چه کسی تصمیم گیری نموده و تأیید نموده است؟
طبسی اضافه نمود: در شهرهای دیگر چنین مواردی زیاد است اما در یزد توقع نداریم، چرا که ارزش های روز عمدتاً مالی و تجاری هستند و عملنمودهایی مقطعی به دنبال نوسانات بازار و بر اساس اقتصاد به وجود می آیند.
وی توجه به بحث احیای مالی و اجتماعی را ضروری خواند و گفت: در حالی که باید رویکرد کلانی به این قضیه داشته باشیم اما اکنون سرمایه دارانی با جیب های پر پول مشخص نماینده هستند.
استادیار معماری دانشگاه مشهد با بیان اینکه متأسفانه سرمایه داران حرف مشخص نماینده را در معماری می زنند، بیان نمود: البته هنوز این مسئله در حوزه مرمت کمتر است اما در ساخت وساز شهری، سرمایه داران هستند که حق دارند و معماران هم همان کار را به دلیل چالش های مالی زندگی خود انجام می دهند و همین عامل منجر شده که معماران تن به هر کاری بدهند و دانش خود را ضایع نمایند.
وی اضافه نمود: این معضل در حوزه اقتصاد خرد نیز رسوخ نموده اما در بحث میراث فرهنگی باید سیاست گذاری و برنامه ریزی گردد تا این موضوع تداوم نداشته باشد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه در ادامه با بیان اینکه ثبت جهانی یزد همزمان یک فرصت و تهدید برای این شهر است، بیان کرد: اگر برای خوشامد گردشگران همانگونه که آن ها می خواهند بافت را دستخوش تغییر کنیم تهدید است به طوری که این رخداد ناخوشایند را در ابیانه تجربه کردیم که گردشگران باعث شدند زندگی عادی و مالی مردم مختل گردد و هر کسی در خانه اش را باز کند و آنها را به خانه راه دهد.
وی اضافه نمود: این فرهنگ مولد که خاص آن منطقه است، از بین رفت به طوری که در حالی که ظاهر روستا حفظ شده اما دیگر مردم آن، مردم سابق نیستند و به رقبای ناسالم مالی تبدیل شده اند لذا لطمه های جبران ناپذیر عرصه فرهنگ در ابیانه نباید در یزد نفوذ کند.
تغییر کاربری های نگران نماینده در بافت تاریخی یزد
استادیار دانشگاه مشهد تبدیل خانه هایی در بافت تاریخی و جهانی به کافی شاپ و اقامتگاه را مواردی نگران نماینده خواند و گفت: هرچند این تغییرات برای قشر کم درآمد خوب است اما هر خانه ای نباید با مداخلات عجیبی هم راستا با تغییر کاربری ها، تغییر کند.
وی تجربه تغییرات عجیب خانه هشت بهشت را نمونه بارزی از این تغییرات بیان کرد و گفت: این بنا که متعلق به عصر صفوی بود، با تغیرات اعمال شده به خانه قاجاری تبدیل شد به طوری که حتی باستان شناسان و تاریخ دانان صاحب نام نیز متوجه این موضوع نشدند.
طبسی، سرمایه گذاری در زیرساخت ها را ضروری بیان کرد و گفت: یزد، اولین شهری بود که در واقع شهرداری ناحیه تاریخی داشته و شهرداری بافت تاریخی را به رسمیت شناخته است و و در روزگاری که شهرداری صاحب شهر و نه متولی مردم در یزد بود، بزرگراه مستقیمی را با انحنا از کنار آب انبار گیو عبور داد.
وی با تاکید بر اینکه باید مسئولیت شهر را بشناسیم، ادامه داد: یزد که بن بست نیست لذا هر کسی نمی تواند هر کاری خواست انجام دهد چرا که نگاهی جهانی را به خود جلب نموده است پس باید زیرساخت های آن فراهم گردد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه، رفاقت بین مدیران شهری یزد را رفاقتی خوب خواند و توضیح داد: متأسفانه در مشهد بدون اغراق، ماهی یک خانه متعلق به دوران قاجار و اواخر پهلوی در حال تخریب است و مجموعه شهرداری ثامن به جای حفظ بافت تاریخی، در حال تخریب آن به منظور ایجاد حاشیه تجاری است.
وی با بیان اینکه در یزد این موارد با غلظت مذکور در شهرداری یزد دیده نمی گردد، گفت: البته سیاست ها، خدمات و قوانین حفاظتی را باید بازنگری کرد چرا که این قوانین سختگیرانه، حفاظت را برای مالکان با چالش روبرو نموده است.
وی در ادامه بر لزوم توجه به مباحث حقوقی، مالی و زیربنایی بافت تاریخی که متأسفانه اولویت کشور نیست، تاکید و اظهار کرد: این روزها بعضی تئوری ها در خصوص بناها و بافت های تاریخی مطرح می گردد به طوری که بنا بر این نظریه، بنای تاریخی مثل موجود زنده دارای حیات هستند و باید مواظب آنها بود اما آنها نیز روزی از جهان خواهند رفت.
طبسی با اشاره به اینکه نمی توانیم با شهر یزد به صورت موضعی برخورد کنیم، گفت: اگر تصور کنیم همه یزد ارزش یکسانی دارد، اشتباه است لذا باید مداخلات در آن برنامه ریزی و تنظیم گردد.
غفلت از مشارکت های اجتماعی در موضوع بافت
این عضو هیأت علمی دانشگاه در ادامه انسجام و مشارکت اجتماعی را سرمایه اصلی و مقیاسی برای حاکمیت و نظام خواند و گفت: متأسفانه این مشارکت تنها به بعضی مناسبت های سیاسی در کشور محدود می گردد و در بسیاری از مواقع مانند مسئله بافت های تاریخی مغفول مانده است.
وی، مقابله با تغییر کاربری های نامناسب را نیازمند افرادی برای مذاکره با مردم ساکن در بافت تاریخی دانست و اضافه نمود: هنوز در میراث فرهنگی آدم های اهل مذکره نداریم و از ظرفیت افرادی که فن مذاکره را آموخته اند، یاری بگیریم.
طبسی با تاکید بر اینکه یزد باید از تمام ظرفیت سازمان های مردم نهاد استفاده کند، بیان کرد: متأسفانه بخش میراث فرهنگی هنوز هم در اولویت دولت نیست در حالی که باید با برنامه ریزی برای مردم، توسط مردم و با مردم در چارچوب شوراهای مردمی مورد اهتمام ویژه قرار گیرد.
گردشگرانی که به یزد می آیند برای دیدن ساختمان های سنتی می روند
محمدرضا اولیا استادیار دانشکده هنر و معماری یزد نیز با اشاره به تأثیرات تعلیمات استبدادی در مختل شدن قدرت تفکر و حل مسئله، اظهار کرد: گردشگرانی که به یزد می آیند برای دیدن ساختمان های سنتی می روند و جای این سوال وجود دارد که این بناها دارای چه ویژگی هایی هستند؟.
وی با اشاره به اینکه دغدغه فراوری و وابستگی به خارج که اکنون قابل درک شده است، گفت: وابستگی فکری بدترین نوع وابستگی به غیر است در حالی که میراث شهر یزد از قابلیت عظیم فراوری تفکر و فراوریات علمی برخوردار است.
وی با تاکید بر اینکه وجه مهم فراوری خودکفایی میراث در تفکر و فراوریات علمی نباید نادیده گرفته گردد، ادامه داد: نگاه به شهر یزد به عنوان یک امانت میراثی اگر تصور میراث مالی باشد، خطای استراتژیک انجام داده ایم چرا که فرو کاهش ارزش یک امر معنوی برای بهره برداری مادی از آن، امری وحشتناک است، البته این به معنای عدم استفاده مادی نیست.
این عضو هیأت علمی دانشگاه از تحریر دست نوشته ای علمی از خود با عنوان میراث فرهنگی در کما است یاد کرد و اضافه نمود: این مقاله که گویای تعلیق میراث فرهنگی بین مرگ و زندگی است و با عنوان ظاهراً فارسی اغما به جای کما منتشر شده، گویای تأثیر پذیرفتن میراث فرهنگی از فراوری و تفکر به ویژه از وجه علمی آن است.
منبع: خبرگزاری ایسنا