پیش غذا هایی از دیدگاه طب سنتی برای افطار
به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، در میان خوراکی های متنوع ماه رمضان پیش غذا هایی مانند فرنی، شله زرد، شیربرنج، حلوا، سوپ، آش رشته و حلیم در وعده و میان وعده های افطار تا سحر استفاده می شوند.
اغلب، چون در ماه رمضان روزه داریم، برای خودمان این امتیاز را قائل می شویم که در ساعات افطار تا سحر از لذیذترین و دلچسب ترین خوردنی ها استفاده کنیم.
در میان خوراکی های متنوع ماه رمضان پیش غذا هایی مانند فرنی، شله زرد، شیربرنج، حلوا، سوپ، آش رشته و حلیم در وعده و میان وعده های افطار تا سحر استفاده می شوند.
الهام پارسا، پزشک متخصص طب سنتی و عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: در طب سنتی غذا های سبک وجود دارند که به علت بافت لطیف، دستگاه گوارش می تواند آن ها را راحت تر هضم کند که به آن ها غذا های لطیف گفته می گردد؛ اما در مقابل به غذا هایی که بافت فشرده و متراکم تری دارند و برای حل در دستگاه گوارش باید وقت بیشتری صرف گردد و در اصطلاح به گوارش قویتری احتیاج است، غذا های غلیظ می گویند.
اصولاً کسانی که معده و گوارش ضعیف دارند یا اثرات غذا ها سریعتر در بدنشان ایجاد می گردد، مثل افرادی که در دوران نقاهت بیماری هستند یا روزه داران، ترجیحاً باید از غذا های لطیف استفاده نمایند؛ اما کسانی که معده قوی دارند و می توانند غذا های سنگین را هضم نمایند یا غذا های راحت هضم برایشان مشکل ایجاد می نماید، می توانند از غذا های غلیظ استفاده نمایند.
در ماه رمضان با توجه به این که در خورد و خوراک ما تغییرات ایجاد می گردد و معده در معرض ضعف قرار می گیرد، بهتر است به خصوص در وعده افطار از غذا های لطیف مثل فرنی، حریره بادام، شیر برنج، شله زرد و سوپ رقیق استفاده گردد.
در واقع با آغاز افطار پس از مصرف آب جوش و چای می توان یکی از پیش غذا ها را مصرف و از مصرف پیش غذا های سنگین و غلیظ مثل آش رشته و حلوا یا مصرف شام پرهیز کرد.
فرنی از ترکیب آرد برنج، شیر و شکر تهیه می گردد و بر اساس اجزای تشکیل دهنده و مقدار افزودن هر ترکیب می تواند مزاج متفاوتی داشته باشد. در کل مزاج این غذا معتدل رو به گرم است و وقتی گرمی این غذا بیشتر می گردد که شیرین نماینده هایی مثل شکر، شیره انگور و عسل به آن اضافه شوند. شیرینی ها مزاج گرمی دارند و هرچه خوردنی شیرینی تر باشد، مزاج آن گرم تر می گردد.
همه افراد می توانند از فرنی استفاده نمایند و برای هیچ مزاجی منع مصرف ندارد. مگر این که فرد به شیر حساسیت داشته باشد؛ چون شیر این غذا به خوبی جوشانده می گردد، مسائل گوارشی شیر کمتر خواهد بود.
افراد با مزاج سرد می توانند فرنی را همراه با هل و دارچین استفاده و افراد با مزاج یا معده گرم بهتر است از این ادویه ها استفاده ننمایند. افراد گرم مزاج بهتر است از شکر و افراد سرد مزاج از عسل و شیره انگور یا نبات استفاده نمایند که در مقایسه با شکر گرمی بخش تر است.
شیر برنج از ترکیب شیر و برنج کاملا پخته شده و شکر تهیه می گردد. البته بهتر است در زمان طبخ شیر برنج شکر به آن اضافه نگردد؛ بلکه در زمان مصرف بر اساس ذائقه و احتیاج به مقدار کم یک شیرین نماینده استفاده گردد. شیربرنج از نظر مزاجی مرکب القوا است؛ یعنی در برخی سبب سردی و در برخی سبب گرمی مزاج می گردد.
در کل این غذا مزاج معتدل رو به گرم دارد. استفاده از شیره انگور همراه شیر برنج اثرات تقویتی دارد و به خصوص اگر در ماه روزه داری همراه با پودر بادام درختی استفاده گردد، به ویژه برای افراد سالمند و دچار ضعف گزینه بسیار مناسبی محسوب می گردد. ضمن این که این غذا باعث نیکویی رنگ رخسار می گردد.
در خصوص حلیم با توجه به گرمی طبع گندم و گوشت گوسفندی که در آن استفاده می گردد و بر اساس روغن و دارچین افزوده به آن طبع حلیم رو به گرم است؛ اگر در آن از روغن زیادی استفاده نگردد، غذای مناسبی برای ماه رمضان است. حلیم برای همه مزاج ها گزینه مناسبی است؛ مگر این که فرد به دارچین یا گندم آن حساسیت داشته باشد.
از دیدگاه طب سنتی شله زرد در گروه غذا های تقویت نماینده واقع شده است. زعفران و گلاب آن اثرات شادی بخش داشته و سبب تقویت سیستم گوارشی شده و به هضم بهتر یاری می نماید. متخصصان طب سنتی شله زرد، فرنی، حریره بادام و شیر برنج را برترین خوراکی ها برای برطرف افسردگی می دانند.
شله زرد به علت دارا بودن زعفران و گلاب مزاج رو به گرمی دارد و شاید گرم مزاجان نتوانند آن را به راحتی تحمل کند؛ البته کسانی که در اثر مصرف زعفران دچار سردرد می شوند، ممکن است این غذا گزینه خوبی برایشان نباشد. برای تهیه شله زرد بهتر است برنج خوب خیسانده و پخته گردد.
حلوا از ترکیب آرد، روغن و شکر تهیه و غذای سنگین، غلیظ و دیر هضم است. با توجه به این که از چه ترکیباتی در آن بیشتر استفاده می گردد و هزینه متفاوتی دارد؛ در کل مزاج این غذا گرم است و هر چقدر روغن و آرد آن بیشتر باشد، ثقیل تر است و نباید در وعده افطار از آن استفاده گردد. مصرف زعفران و گلاب در این غذا می تواند مزاج آن را گرم تر کند.
آش رشته و کشک به علت دارا بودن رشته و حبوبات زیاد غذای فوق العاده غلیظ، سنگین و نفاخ است و در اغلب افراد سبب مسائل گوارشی می گردد؛ به خصوص اگر سیر، پیاز و نعنا داغ آن با یک وجب روغن تهیه گردد. هرچه آش رقیق تر باشد، لطیف تر است و گوارش و هضم بهتری دارد. بهتر است از مصرف آش رشته در ماه رمضان پرهیز گردد.
آش جو، آش ماش، آش برنج و آش های محلی که در آن ها از سبزیجات مختلفی استفاده می گردد، در گروه آش های مناسب ماه مبارک رمضان هستند.
هر چه آش و سوپ رقیق تر، کم حبوبات تر و سبزیجات تازه بیشتری در آن استفاده گردد برای وعده افطار مناسب تر است. حبوبات آش باید خیسانده شوند. برای کسانی که مشکل نفخ دارند، بهتر است حبوبات در حد جوانه زدن خیسانده شوند و از مصرف حبوبات نفاخ مثل لوبیا سفید که هضم سختی دارد، پرهیز گردد.
از دیدگاه طب سنتی بهتر است سوپ وعده افطار حاوی مقادیر جو یا برنج و کمی آب گوشت و ترجیحاً بال و گردن مرغ باشد که از لطیف ترین قسمت های مرغ هستند و از مصرف گوشت گاو و گوساله به علت هضم سنگین و ایجاد مواد غلیظ تر در بدن اجتناب گردد. به جای افزودن رب گوجه فرنگی به سوپ بهتر است آن را با زردچوبه و برخی از ادویه های مخصوص طعم دار کنید تا به مصرف رب گوجه احتیاج نباشد.
برای روزه داران دچار ضعف مصرف تخم مرغ عسلی همراه با آویشن توصیه می گردد. بهتر است از غذا ها و نوشیدنی های مصرفی در وعده افطار از نظر دمایی به شکل گرم مصرف گردد تا به معده های سرد آسیب نزند؛ زیرا غذای سرد سبب ضعف هضم می گردد.
منبع: فرادید