بچه ها کار در قزوین - وبلاگ اخبار و رویدادها

به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، بچه ها کار چهره ای دردناک از شهر را در مقابل دیدگان جامعه قرار می دهد با این حال دیدن این قشر امروز به پدیده ای عادی تبدیل شده، گویی دیگر دیدن این بچه ها معصوم که با سختی به کاری مشغول هستند برای همه ما به موضوعی عادی تبدیل شده است.

به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها به نقل از ایرنا، در خیابان های شهر که قدم می زنیم شاید درهر قدم همراه ما باشند، بچه های که التماس می کنند تا چیزی از آنها بخریم.

بچه ها کار، همان بچه های که کودکی هایشان را در سنگفرش خیابان ها دفن کردند و قدم های کوچکشان را بر آن کوبیدند تا یادشان برود روزی کودک بودند و باید کودکی می کردند.

روانشناسان و جامعه شناسان، بچه ها خیابانی را شاهدان عینی آسیب دیدگی می دانند و گریز کودک از خانه به خیابان را گریز کودک از چارچوب ها و شرایط اجتماعی و خانوادگی را مطرح می کنند اما این گریز، زنگ هشداری را به صدا در می آورد که ضعف و اشکال در سیستم نهادهای حمایتی، رفاهی و خانواده را به رخ می کشاند.

طلاق، آوارگی، پراکندگی خانواده، روابط نامشروع موجب پدید آمدن نوع جدیدی از انسان ها شده که بدون وابستگی و تعهد به خانواده، در شهرها و خیابان ها سرگردان شدند و آنها را باید قربانیانی دانست که محصول آسیب های اجتماعی هستند.

هم اکنون دستگاه های مختلفی چون بهزیستی، شهرداری، کمیته امداد، نیروی انتظامی، دانشگاه علوم پزشکی، صدا و سیما و سایر دستگاه ها در ساماندهی و حمایت از این بچه ها مداخله دارند.

بر اساس قوانین بین المللی، افراد زیر 18 سال، کودک به حساب می آیند و برای این افراد حقوق و وظایفی در قانون، فرهنگ و اجتماع تعریف شده که متناسب با شرایط سنی آنهاست.

• تفاوت بین بچه ها کار و خیابانی

مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین با اشاره به تعریف بچه ها کار و خیابانی گفت: بچه های که به دلیل فقر شدید خانواده مجبورند در طول روز کار کنند و شب ها برای خوابیدن پیش خانواده به منزل بروند، به عنوان بچه ها کار شناخته می شوند.

مریم بیدخام اضافه کرد: اما بچه ها خیابانی، بچه های هستند که به دلیل نداشتن خانه و خانواده بی سرپناه هستند و با جذب شدن در خیابان ها یا باندهای خلافکار زندگی می کنند، به همین دلیل بیشتر این بچه ها کارهایی مانند تکدیگری، دستفروشی، شیشه پاک کنی و یا زباله گردی در خیابان ها را انجام می دهند.

وی با بیان این که بچه ها خیابانی نسبت به بچه ها کار به مراتب بیشتر در معرض آسیب های اجتماعی هستند، گفت: بیشتر بچه ها کار و خیابان در قزوین غیربومی و یا حتی غیرایرانی و تابع کشورهای همجوار هستند.

این مسئول با بیان این که طرح ساماندهی بچه ها خیابانی می تواند به رفع شدن آسیب اجتماعی کمک کند، گفت: با توجه به فرا رسیدن فصل سرما طرح ساماندهی بچه ها کار باید هرچه سریعتر اجرایی شود.

بیدخام با اشاره به قوانین بالا دستی و آیین نامه بچه ها کار خیابانی، اضافه کرد: دستگاه هایشهر متولی ملزم هستند در بحث ساماندهی بچه ها خیابانی بر اساس آن چه قانون برای آنان پیش بینی کرده است، فعالیت کنند.

وی خاطر نشان کرد: بهزیستی، کمیته امداد، شهرداری و اداره کل کار و امور اجتماعی از جمله دستگاه هایی هستند که طبق این آیین نامه مکلف به ارائه خدمات برای قشر آسیب دیده هستند.

این مسئول با تاکید بر لزوم همکاری همه دستگاه های مجری برای ساماندهی این بچه ها، گفت: در این رابطه الزام و تکلیفی که قانون گذار برای دستگاهها در نظر گرفته است می تواند در کنترل و کاهش این آسیب تاثیر گذار باشد.

وی با بیان این که اولویت باید جمع آوری و ساماندهی بچه ها کار و افراد بی خانمان باشد و در این راستا سازمان های مردم نهاد ظرفیت مناسبی دارند، اضافه کرد: واقعیت آن است که برای حمایت و مبارزه با چنین پدیده هایی، نیازمند همکاری تمامی دستگاه های ذیربط و تشکل های مردم نهاد هستیم.

• شناسایی 80 کودک کار در قزوین

مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین از شناسایی 80 کودک کار خیابانی در سطح این استان طی سال جاری خبر داد: بر اساس آیین نامه ساماندهی بچه ها خیابانی مصوب تیرماه 1384 هیات وزیران، از نظر قانونی وظایف کلیه دستگاهها تعیین شده است.

بیدخام با بیان این که طی سال های اخیر 400 کودک خیابانی در سطح استان شناسایی شده اند، گفت: هم اکنون تعداد زیادی از این بچه ها از چرخه خدمات حمایتی خارج شده اند.

وی با بیان این که سال گذشته 212 کودک خیابانی تحت حمایت قرار گرفتند، یادآورشد: بیشتر این بچه ها در سنین زیر 18 سال و دارای خانواده های بد سرپرست بوده و اغلب با آسیب های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و غیره روبرو هستند که والدین این بچه ها را به کار مجبور می کنند.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین گفت: بر اساس آخرین آمارها 95 درصد بچه ها کار و خیابان دارای خانواده بوده و شب ها را کنار خانواده هایشان سپری می کنند به همین دلیل نگاه به این بچه ها بر اساس خانواده محوری است.

بیدخام یادآور شد: در حال حاضر بچه ها کار و خیابانی در یک مرکز دولتی شبانه روزی و 2 مرکز غیر دولتی مراکز حمایتی- آموزشی کودک و خانواده در شهرستان های قزوین و تاکستان تحت نظارت سازمان بهزیستی و با هدف کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از حضور و کار بچه ها در خیابان مراقبت می شوند.

وی تاکید کرد: بچه ها خیابانی با حضور در سطح شهر چهره ناخوشایندی را ایجاد کرده اند که این معضل نیاز به مدیریت دارد.

بیدخام با بیان این که تاسیس فضایی برای ارائه خدمات به بچه ها کار توسط شهرداری در دستور کار قرار گرفته است، شرح داد: اقداماتی نیز در این زمینه اجرا شده است و به زودی مرکز حمایت و توانمندسازی بچه ها کار راه اندازی خواهد شد.

• حل معضل کار بچه ها، معادله چندوجهی

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین گفت: بچه ها کار برای کمک در تامین معاش خانواده، گاهی اوقات به همراه خانواده و یا با سرپرستی افراد دیگر به کار گرفته می شوند.

صدیقه ربیعی اضافه کرد: در مجموع، بچه ها کار در شرایط بسیار نامطلوب از نظر تغذیه و بهداشت به سر برده و همواره نیز در حال انجام کارهای خطرناک و سخت قرار دارند.

به گفته این مسئول امور اجتماعی، بچه ها کار می توانند در برخی مواقع به راحتی بازیچه دست بزهکاران حرفه ای اعم از سارقان یا باندهای توزیع مواد مخدر و عوامل ایجاد خانه های فساد نیز قرار گیرند.

ربیعی گفت: بهره مند نبودن از آموزش، تحصیل و یا سایر مهارت های مورد نیاز زندگی توسط این قشر قدرت رقابت با سایر بچه ها در ایجاد یک زندگی سالم را به راحتی از آنان سلب کرده است.

وی با اشاره به این که به لحاظ حقوقی نیز بچه ها از حقوق تعیین بهره مند بوده و استفاده از کار آنان به لحاظ اخلاقی زننده و تجاوز آشکار به حقوق آنها محسوب می شود، اضافه کرد: باید دستگاه های متولی برای رفع این معضل اجتماعی و ساماندهی آن اقدام لازم را به عمل آورند.

ربیعی ادامه داد: بچه ها کار در همه استان ها وجود دارند اما حضور اتباع بیگانه غیرمجاز در استان قزوین و ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه آمار این دسته از بچه ها را در استان افزایش داده است.

وی، مهاجرت افراد آسیب دیده به استان قزوین را از مهم ترین مسائل این استان دانست و گفت: از آنجا که استان قزوین شاهراه ارتباطی کشور و نزدیک به استان های آسیب خیز است، این موضوع موجب شده تا افراد آسیب دیده به صورت خانوادگی و دسته جمعی به این استان مهاجرت کنند.

• بچه ها کار؛ قربانی فقر اقتصادی و فرهنگی

ربیعی با بیان این که فقر اقتصادی و فرهنگی از عوامل پررنگ ایجاد بچه ها کار است، شرح داد: زمانی که بچه ها و خانواده های آنان در سنین پایین عادت کردند که از روش های نادرست درآمد کسب کنند، خارج کردن آنان از این شرایط برای دستگاه های اجرایی سخت و سخت است.

دبیر مرجع کنوانسیون حقوق کودک در قزوین گفت: مشکل اساسی ما در حوزه بچه ها وجود خلاءهای قانونی و همچنین اجرایی نشدن قوانین موجود است، به طوری که در برخی موارد اصلا قانونی برای کودک وجود ندارد و یا قوانینی که موجود است به درستی اجرایی نمی شوند.

ربیعی همچنین آیین نامه ساماندهی بچه ها کار را نیز یکی دیگر از قوانین کشور در خصوص حقوق کودک عنوان نمود و اضافه کرد: قانون برای هرکدام از دستگاه ها وظایفی را تعیین کرده اما در اجرای آنهادستگاه ها اهتمام لازم را برای اجرای بند به بند قانون ندارند.

وی گفت: نگاه حمایتی در حوزه بچه ها نباید فقط به یک دستگاه خاص مربوط شود و لازم است که همه دستگاه ها در کارگروهی با همین موضوع برای جامعه بچه ها تصمیم بگیرند.

ربیعی در ادامه با اشاره به نقش شهرداری در حمایت از حقوق بچه ها پرداخت و اضافه کرد: شهرداری به لحاظ امکان واگذاری اماکن شهری در راستای حمایت از حقوق بچه ها نقش بسیار مهمی در این میان برعهده دارد و مجموعه مدیریت شهری و حتی اعضای شورای شهر نیز باید نگاه ویژه ای برای این گروه سنی لحاظ کنند.

وی به تاسیس کلینیک تخصصی حقوق بچه ها در استان قزوین اشاره کرد و گفت: در حال حاضر کلینیک تخصصی حقوق بچه ها در شهر قزوین راه اندازی شده و شهرداری با اختصاص مکان و کانون وکلای استان نیز با به کارگیری از وکلای حوزه کودک در این مرکز به آموزش شهروندی و همچنین ارائه مشاوره های تخصصصی می پردازد.

• پیگیری های بی نتیجه برای ایجاد مکان نگهداری بچه ها کار و خیابانی در قزوین

سخنگوی شورای اسلامی شهر قزوین، خواستار تعیین و تکلیف موضوع اختصاص مکانی برای بچه ها کار و ارائه این لایحه از سوی شهرداری به شورای شهر قزوین شد.

مهدیه سادات قافله باشی با اشاره به تفاوت زاویه دید شهروندان عادی با بچه ها کار، اضافه کرد: چراغ قرمز چهار راه اگر چه علامت خطر برای تردد خودروها به شمار رود اما فرصتی کوتاه برای بچه های است که برای کسب درآمد به صف هستند.

وی با بیان این که شورای پنجم با رویکرد فرهنگی و اجتماعی برای کمک به کاهش آسیب های اجتماعی تلاش ها و برنامه ریزی های خوبی انجام داده است، گفت: جلسات متعددی پیرامون اختصاص مکانی برای بچه ها کار تشکیل شده؛ اما هنوز هیچ اقدامی در این راستا انجام نشده است.

قافله باشی همچنین خواستار همکاری میان دستگاههای مرتبط در حوزه آسیب های اجتماعی شد و تاکید کرد: باید تمام دستگاه های متولی به وظایف خود در حوزه کاهش آسیب های اجتماعی به درستی عمل کنند.

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر قزوین ادامه داد: ساماندهی بچه ها کار در استان سیکل معیوبی را طی می کند چراکه با وجود ورود دستگاه های مربوطه از جمله استانداری، بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی و سایر ارگان های دولتی در این خصوص باز هم شاهد بازگشت این بچه ها به کار در خیابان ها هستیم.

قافله باشی با اشاره به شروع فصل سرما خواستار توجه جدی به ساماندهی بچه ها کار شد و اضافه کرد: باید میان بچه ها کار و بچه ها خیابانی تفکیک قائل شد و بعضا پذیرفت که بسکمک از افراد پیروز امروز، بچه های هستند که در دوران کودکی مشغول کار و تلاش بودند.

وی با اشاره به مخدوش شدن چهره شهر به دلیل حضور بچه ها کار و متکدیان گفت: اگر قرار است معضلات اجتماعی را مدیریت کنیم باید از تمام توان موجود در این راستا بهره گرفت.

این عضو شورای اسلامی شهر قزوین هماهنگی و همراهی دستگاه های اجرای ذیربط را در راستای ساماندهی بچه ها کار امری مهم در تحقق اهداف برشمرد و شرح داد: باید دستگاههای اجرایی از موازی کار دور باشند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا پیمانکاران پسماند شهرداری از زباله گردان کودک استفاده می کند، اضافه کرد: پیمانکاران سازمان پسماند شهرداری حق استفاده از بچه ها در جمع آوری زباله ندارند و به شدت با این موضوع برخورد می شود.

• 84 کودک کار در بهزستی قزوین پذیرش شدند

مدیرکل بهزیستی قزوین نیز گفت: مراکز تحت پوشش این سازمان سال جاری 84 کودک کار را پذیرش کردند که 53 درصد آنها ایرانی و 47 درصد از اتباع خارجی بوده اند.

علیرضا وارثی با بیان این که 10 درصد از این بچه ها دختر و بقیه پسر بوده اند، اضافه کرد: 56 تن از این بچه ها، خدمات روزانه حقوقی، تیمی، آموزشی و بهداشتی و درمانی دریافت کرده و 28 کودک نیز به صورت شبانه روزی نگهداری شدند.

وی با اشاره به پیشینه فعالیت های بهزیستی در امور بچه ها کار، اظهار کرد: دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در سال 1378 طرح پذیرش، تشخیص و جایگزینی مراکز ساماندهی و نگهداری بچه ها خیابانی را به طور همزمان در 10 استان تدوین و اجرا کرده و تا سال 1380 این مراکز را در تمام استان ها گسترش داد.

وارثی با اشاره به مراکز فعال استان در این زمینه، ادامه داد: یک مرکز دولتی شبانه روزی در شهر قزوین در سال 1379، یک مرکز حمایتی و آموزشی کودک و خانواده در شهرستان قزوین در سال 1395 و یک مرکز حمایتی آموزشی کودک و خانواده در شهرستان تاکستان در سال 1397 افتتاح و راه اندازی شده است.

این مسئول تاکید کرد: این بچه ها به روش های مختلف خود معرف، تیم های سیار از طریق اورژانس اجتماعی، مراجع قضایی و انتظامی و یا مردم در مراکز حمایتی بهزیستی پذیرش می شوند و به آنان خدمات مختلف روان شناسی و روانپزشکی، مددکاری، بهداشتی و درمانی و آموزشی ارائه می شود.

وی با اشاره به فعالیت یک مرکز حمایتی بچه ها کار و یک مرکز شبانه روزی نگهداری بچه ها کار در قزوین، اضافه کرد: دفتر امور آسیب دیدگان بهزیستی با هدف کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از کار بچه ها، حمایت از حقوق این بچه ها، بالا بردن کیفیت زندگی و سالم سازی شهر فعال است.

مدیرکل بهزیستی قزوین، سلامت جسم و آموزش این بچه ها را 2 موضوع بسیار مهم در حمایت از آنها عنوان نمود و گفت: به محض پذیرش این بچه ها در مراکز حمایتی آزمایش های تشخیصی از جمله ایدز و هپاتیت برای آنها انجام می شود.

وی گفت: در حال حاضر بهزیستی استان قزوین، بچه ها کار و خیابان را در یک مرکز دولتی شبانه روزی و 2 مرکز غیر دولتی مراکز حمایتی- آموزشی کودک و خانواده در شهرستان های قزوین و تاکستان تحت نظارت سازمان با هدف کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از حضور و کار بچه ها در خیابان مورد مراقبت قرار داده است.

وارثی شرح داد: سازمان بهزیستی تلاش می کند تا به تناسب دلیلی که بچه ها برای کار کردن راهی خیابان می شوند، حمایتی داشته باشد و خدمات تخصصی به بچه ها و خانواده های آنان ارائه می کند.